Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην δημοσιότητα στις 28 Μαΐου, την πρόταση νόμου για τα πλαστικά μιας χρήσης, όπως τα αποκαλεί και τον αλιευτικό εξοπλισμό και θα αρχίσει ένας νέος γύρος διαβούλευσης, ο οποίος θα ολοκληρωθεί στις 23 Ιουλίου του 2018. Στην πρόταση για την οδηγία υπάρχει η πρόβλεψη για απαγόρευση ορισμένων πλαστικών προϊόντων όπως μπατονέτες, μαχαιροπήρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες και ράβδοι στήριξης μπαλονιών από πλαστικό. Το γεγονός αυτό οδήγησε τον Σύνδεσμο Ευρωπαίων Μεταποιητών Πλαστικού, «EuPC» να χαρακτηρίσει την πρόταση ως «μη αποδεκτή» και να ανακοινώσει ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να αμφισβητήσει νομικά τον όρο «πλαστικά μιας χρήσης».

Ο Σύνδεσμος Ευρωπαίων Παραγωγών Πλαστικών, «PlasticsEurope» ζήτησε να στραφεί η στόχευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην δημιουργία υποδομών για την διαχείριση των απορριμμάτων και όχι στις απαγορεύσεις. Συνοπτικά η πρόταση της οδηγίας, την οποία μπορείτε να συμβουλευτείτε είναι στον παρακάτω σύνδεσμο http://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/initiatives/com-2018-340_en και περιλαμβάνει τα εξής:

• Απαγόρευση ορισμένων πλαστικών προϊόντων:Όταν υπάρχουν εναλλακτικά προϊόντα άμεσα διαθέσιμα και οικονομικά προσιτά, τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης θα απαγορεύονται από την αγορά. Η απαγόρευση θα ισχύσει για μπατονέτες, μαχαιροπήρουνα, πιάτα, καλαμάκια και αναδευτήρες και καλαμάκια στήριξης μπαλονιών από πλαστικό, τα οποία θα πρέπει να κατασκευάζονται αποκλειστικά από πιο βιώσιμα υλικά. Πλαστικά δοχεία αναψυκτικών μιας χρήσης θα επιτρέπονται στη αγορά μόνο εφόσον το πώμα ή το καπάκι τους δεν αποσπάται.
  Στόχοι μείωσης της κατανάλωσης:Τα κράτη μέλη θα πρέπει να περιορίσουν τη χρήση πλαστικών δοχείων τροφίμων και ποτηριών, καθορίζοντας εθνικούς στόχους μείωσης, προσφέροντας εναλλακτικά προϊόντα στα σημεία πώλησης, ή διασφαλίζοντας ότι τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης θα επιβαρύνονται από κάποιο τέλος.
• Υποχρεώσεις των κατασκευαστών: Οι κατασκευαστές θα συμμετέχουν στο κόστος της διαχείρισης αποβλήτων και του καθαρισμού, καθώς και των μέτρων ευαισθητοποίησης για δοχεία, συσκευασίες και περιτυλίγματα τροφίμων (π.χ. τσιπς και ζαχαρωτά), δοχεία και κύπελλα για ποτά, προϊόντα καπνού με φίλτρο (π.χ. αποτσίγαρα), υγρά μαντηλάκια, μπαλόνια και λεπτές πλαστικές σακούλες. Θα δοθούν επίσης κίνητρα για την ανάπτυξη λιγότερο ρυπογόνων εναλλακτικών λύσεων για τα προϊόντα αυτά·
• Στόχοι συλλογής: Τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να συλλέγουν το 90% των πλαστικών φιαλών για ποτάέως το 2025, π.χ. μέσω συστημάτων εγγύησης και επιστροφής.
• Απαιτήσεις επισήμανσης:Για ορισμένα προϊόντα θα απαιτείται σαφής και τυποποιημένη επισήμανση η οποία θα αναφέρει τον τρόπο διάθεσης των σχετικών αποβλήτων, τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του προϊόντος, και την παρουσία πλαστικών υλών στο συγκεκριμένο προϊόν. Αυτό θα ισχύει για τις σερβιέτες, τα υγρά μαντηλάκια και τα μπαλόνια.
• Μέτρα ευαισθητοποίησης:Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις των απορριμμάτων από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και αλιευτικά εργαλεία, καθώς και σχετικά με τα διαθέσιμα συστήματα επαναχρησιμοποίησης και τις επιλογές διαχείρισης αποβλήτων για όλα αυτά τα προϊόντα.
• Οσον αφορά τα αλιευτικά εργαλεία, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 27% του συνόλου των θαλάσσιων απορριμμάτων, η Επιτροπή στοχεύει στην ολοκλήρωση του υφιστάμενου πλαισίου πολιτικής με τα συστήματα ευθύνης του παραγωγού για τα αλιευτικά εργαλεία που περιέχουν πλαστικό. Οι παραγωγοί πλαστικών αλιευτικών εργαλείων θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος συλλογής αποβλήτων από τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής και τη μεταφορά και επεξεργασία τους. Θα καλύψουν επίσης το κόστος των μέτρων ευαισθητοποίησης

Αντιδρά το «EuPC»

Έντονη ήταν η αντίδραση του Συνδέσμου Ευρωπαίων Μεταποιητών Πλαστικών, «EuPC» σχετικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα πλαστικά μιας χρήσης. Την χαρακτήρισε ως «μη αποδεκτή», ενώ θα εξετάσει πως θα αμφισβητηθεί νομικά ο όρος «πλαστικά μιας χρήσης», τον οποίο χρησιμοποιεί η Επιτροπή και θεωρείται «παραπλανητικός». Στην ανακοίνωση προς τα μέλη του αναφέρεται ότι: «το «EuPC» εκφράζει τη λύπη του για την πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον. Η προτεινόμενη Οδηγία αφορά κυρίως τα λεγόμενα «πλαστικά μιας χρήσης» και τον αλιευτικό εξοπλισμό. Η παρούσα πρόταση αποτελεί μια «συμβολική επίθεση» σε μια κατηγορία προϊόντων, τα οποία δεν έχουν καθοριστεί επακριβώς με αποτέλεσμα οι τελικοί καταναλωτές να οδηγούνται σε σύγχυση και η ενιαία αγορά να κατακερματίζεται. Περιέχει, δε, έναν ορισμό για τα προϊόντα μιας χρήσης, ο οποίος είναι παραπλανητικός και δεν αντικατοπτρίζει την ταξινόμηση, που κάνει η βιομηχανία. Η πρόταση υπό αυτή τη μορφή είναι μη αποδεκτή, επομένως θα συνεργαστούμε με τους ενδιαφερόμενους φορείς και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και θα εξετάσουμε πώς θα αμφισβητήσουμε νομικά τον ορισμό για τα πλαστικά μιας χρήσης».

Βελτίωση των υποδομών διαχείρισης απορριμμάτων ζητά η «PlasticsEurope»

Η αντίδραση της «PlasticsEurope» στην πρόταση οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα πλαστικά μιας χρήσης ήταν άμεση. «Ζητούμε από την Επιτροπή να αποφύγει τους εύκολους δρόμους και να εστιάσει στην βελτίωση των υποδομών της διαχείρισης των απορριμμάτων». Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Σύνδεσμος Παραγωγών Πλαστικών στην Ευρώπη: «Η «PlasticsEurope» υποστηρίζει τον πρωταρχικό στόχο της Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη μείωση των επιπτώσεων, που έχουν ορισμένα πλαστικά προϊόντα στο περιβάλλον. Ουσιαστικά δηλαδή υποστηρίζει την μείωση των απορριμμάτων στις θάλασσες μας. Η ρύπανση στους θαλάσσιους χώρους είναι το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων» εξηγεί η «PlasticsEurope» στην ανακοίνωση της. «Ο πιο σημαντικός λόγος είναι η μη εφαρμογή της νομοθεσίας σχετικά με τα απορρίμματα τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Σημαντικοί παράγοντες είναι επίσης η απουσία κατάλληλων συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων σε ορισμένες περιοχές παγκοσμίως αλλά και η συμπεριφορά των καταναλωτών, που απορρίπτουν ανεύθυνα τα σκουπίδια τους. Η «PlasticsEurope» καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποφύγει τους εύκολους δρόμους. Οι απαγορεύσεις ορισμένων πλαστικών προϊόντων δεν αποτελεί λύση και δεν θα οδηγήσουν στις διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται για την οικοδόμηση της βάσης μιας βιώσιμης και αποδοτικής, ως προς τους πόρους, οικονομίας, μιας και τα προϊόντα από εναλλακτικά υλικά μπορεί να αποδειχθούν ότι δεν είναι περισσότερο βιώσιμα».